KİRACILIK
Barınma hem insanlar hem doğadaki tüm canlılar için zorunlu ihtiyaçlardandır. İnsanlar parası varsa konut satın alır. Başkasının sahip olduğu konutta para karşılığı oturana kiracı denir. Ev sahibi olanlar dertleri varsa kendileri yazar. Ben kiracılık konusunu ele almak istiyorum.
Ülkemizde kiracı olup sorun yaşamayan yok gibidir. Konut kiralanırken karşılıklı sözler verilir. Aslolan söz değil yazıdır. Nitekim söz uçar yazı kalır.
Kiracı olanın en korktuğu şey ansızın çıkarılma korkusudur. Ev sahibinden bu konuda söz alınır. Son yıllarda kira sözleşmesi de imzalanarak bir nevi teminat sağlanır.
Gelgelelim ev sahipleri; ev benim mantığıyla hareket ettiğinden sözleşme falan takmaz. Başlarda çok kibardırlar. Talep ettikleri zamların makul olmasını isterseniz falan durum değişir. Baştaki kibarlık gider yerini her türlü kabalık ve gözdağı vermeler alır.
Ev sahiplerinin kiracısını çıkartma bahaneleri; evi satılıktır, kendi oturmaya karar verir, çocuğu evlenecek oturacaktır… Her ne hikmetse bu bahaneler bir veya iki yıl içinde ansızın gelişir!
Asıl neden eski kiracı olarak verdiğiniz kira bedelinin, piyasanın altında kalmasıdır. Eski kiracıyı çıkartınca, yeni kira bedeli artacaktır. Çözüm olarak kira artışı teklif etmek genelde işe yarar.
Afaki kira artışını kabul etmez, kontratım var, çıkmak istemiyorum deme hakkınız vardır. Ev sahibi mülk benim tahliye kararı çıkartırım demekle tehdit eder.
Baktı ki kiracı çıkmayacak kendince taktik uygular. Evini alacak sahte müşteri bulur, yeter ki çıkın nakliye ücretiniz hatta ilk kiranız da bizden derler. Güya size iyilik yaparlar.
Kirasını ödediğiniz konut sizindir. Siz oturmaya devam ederken bir de alıcıların gelip eve bakmak istemesini anlayamıyorum. Biri bana bunu anlatabilir mi?
Kiracıları koruyan birtakım kanunlar var ama ev sahipleri ev benim mantığıyla hareket ettiğinden; kiracısına zorbalık yapar, çoğu kiracı uğraşmamak için ya çıkar ya da çıkmak zorunda kalır.
Son yıllarda artan kira fiyatlarını bir de taşınma bedelini katacak olursak kiracılar kolay kolay çıkmak istemiyor. Ayrıca kiracılığı devam edecekse başka eve taşındığında bile benzer durumlar tekrar edecektir. O yüzden taşınma çilesindense, ev sahibi çilesi tercih edilir.
Aklıma gelen çözümler; kiraladığınız evden siz istemedikçe beş yıl sizi çıkaramasalar mesela ne iyi olurdu. Beş yıl çıkmadınız diyelim beş yılın sonunda bir beş yıl daha uzatabilseniz daha da ala olur. Ev sahibi çocuğunu evlendirip başka eve oturtsun. Evini yıllar içerisinde kiracısına satsın. Devlet kiracıya kira desteği yapsın…
Yurt dışında insanlar gerçekten kira öder gibi ev sahibi olur. Yıllarca sabit ödemelerle sonunda oturduğunuz eve sahip olunur. Bir anlamda evi devletten kiralamış oluyorsunuz. Evin bedeli kadar kira ödediğinizde ev sizin oluyor.
Bizim ülkemizde de neden olmasın? Biz bunu hak ediyoruz.
MUAZZEZ TOĞRUL
