Türk halkı, koronavirüs aşısına “temkinli” yaklaşıyor
Kasım 2020
Dünyada koronavirüs salgını yükselirken, çeşitli ülkelerde üretilen aşıların başarı haberleri ümit veriyor. Barem’in Türkiye’yi temsil eden 1000 kişi ile görüşerek geçtiğimiz ay gerçekleştirdiği araştırma, koronavirüs aşısına karşı denenme süresi ve üretildiği ülkeler bağlamında temkinli yaklaşıldığını gösterdi. Görüşülen her 3 kişiden biri, “aşı Türkiye’de üretilirse hemen olurum” diyor.
BAREM Pazar Araştırma ve Danışmanlık şirketi tarafından gerçekleştirilen araştırmaya göre görüşülen kişilerin yarısı (yüzde 48) kendisi için ulaşılır olduğunda koronavirüs aşısını hemen yaptırmayı düşünüyor. Ancak bu kişilerin çoğu, “aşı Türkiye’de üretilirse hemen olurum” diyor. Her on kişiden yalnızca biri üretildiği ülkeden bağımsız olarak hemen aşı olacağını ifade ediyor. On kişiden dördü (yüzde 38) aşının denenmesi için bir süre bekleme, yüzde 15’i ise kim üretirse üretsin koronavirüs aşısı olmama kararında.
Araştırmaya göre, Türkiye’de üretilen dışında aşının üretildiği ülkenin bir cazibesi görünmüyor. En yüksek talebi Avrupa Birliği’nde üretilen aşı alsa da tercih edenlerin oranı çok düşük (yüzde 2,2). ABD (yüzde 0,7), Çin (yüzde 0,6) ve Rusya’dan (yüzde 0,4) gelen aşıların, aşı olma isteği yaratmadığı kesin.
Erkekler daha istekli
Koronavirüs aşısını, Türkiye’de üretilirse hemen olmak isteyenlerin (yüzde 34) dağılımına bakıldığında oran, erkeklerde (yüzde 38), kadınlara (yüzde 29) göre daha yüksek. Aşı olmayı hiç istemeyenlerin oranı yüzde 15 iken erkeklerde (yüzde 13), kadınlara (yüzde 18) göre daha düşük. Aşıyı kim üretirse üretsin hemen olmak isteyen (yüzde10) kesimde de erkekler (yüzde 13), kadınlara (yüzde 8) göre daha yüksek oranda.
Gençler daha temkinli
Aşıyı hemen olmam, denenmesini beklerim (yüzde 38) diyenlerin oranı 18-34 yaş grubunda (yüzde 47), 35-54 (yüzde 36) ve 55 yaş üstü (yüzde 30) gruplara göre daha yüksek. Yerli üretim aşıyı hemen olmak isteyenler yaş arttıkça artıyor. 18-34 yaş grubunda yüzde 25 olan oran, 35-54 yaş grubunda yüzde 36’ya, 55 üstü yaş grubunda yüzde 43‘e çıkıyor. Benzer şekilde hangi ülke yaparsa yapsın, hemen aşı olurum diyenlerin oranı da yaş arttıkça artış gösteriyor. 18-34 yaş grubunda yüzde 8 ve 35-54 yaş grubunda yüzde 9 olan oran, 55 üstü yaş grubunda yüzde 15‘e yükseliyor.
Eğitim arttıkça sorgulama da artıyor
Kim yaparsa yapsın hemen aşı olmam, bir süre denenmesini beklerim diyenlerin oranı (yüzde 38) eğitim arttıkça artıyor. Üniversite ve üzeri eğitimliler arasında yüzde 53’e kadar çıkıyor. Aşıyı Türkiye’nin üretmesi durumunda hemen olurum diyenlerin oranı (yüzde 34) ilk okul mezunu grupta yüzde 42 iken üniversite ve üzeri eğitimliler arasında yüzde 18’e düşüyor.
Benzer farklılıklar sosyoekonomik statü açısından da görünüyor. Aşı olmadan önce bir süre beklerim diyenler üst-AB ses grubunda yüzde 53 iken, orta ses-C1C2’de yüzde 40’a, alt ses-DE’de yüzde 26’ya düşüyor. Yerli aşıyı hemen olmayı düşünenlerin oranı, AB ses grubunda yüzde 21 ile diğer gruplardan farklı.
Araştırma Künyesi: Araştırma CATI (Bilgisayar Destekli Telefon Görüşmesi) yöntemiyle Türkiye’yi temsil eden 1000 kişi ile 22 Eylül – 08 Ekim 2020 tarihleri arasında gerçekleşti.
